Midzomer

Het Midzomerfeest verwijst naar de zomerzonnewende op 21 juni en de voor-Christelijke feestelijkheden die hiermee gepaard gaan in voornamelijk Noord-Europa. Oorspronkelijk werd dit feest gevierd op 24 juni, dus drie dagen na de feitelijke zonnewende.

(de volgende informatie komt uit de vrije encyclopedie Wikipedia)

Finland

In Finland worden op midzomer vreugdevuren ontstoken aan de rand van de meren. In de kustgebieden waar veel Zweedstalige Finnen wonen wordt op deze avond net als in Zweden haring gegeten en is het planten van een meiboom traditie. Het gaat ook gepaard met het drinken van grote hoeveelheden alcohol en vrijgezellen proberen op deze dag een partner te vinden.
Nadat het Christendom zijn intrede deed in Finland werd ook hier dit feest gelinkt aan de geboortedag van Johannes de Doper en naar hem vernoemd.

terug naar boven

Denemarken

In Denemarken heet het midzomerfeest Sankt Hans Aften.
Een belangrijk onderdeel van Sankt Hans Aften is het vertellen van een båltale (verhaaltje) bij een vuur, tijdens de zomerzonnewende rond 21 juni.
De tekst van het bekende Sankt Hans lied van Holger Drachmann, dat altijd gezongen wordt tijdens deze viering, vindt u onder  Midsommervisen. Hoe het gezongen klinkt hoort u hier. 

Sankt Hans Aften is een van de meest populaire vieringen in Denemarken. Het feest wordt op 23 juni gevierd.
St. Hans avond is voorafgaande aan St. Hansdag op 24 juni. Deze dag is vernoemd naar Johannes de Doper, maar de viering gaat veel verder terug en heeft te maken met de zomerzonnewende, het moment van de langste dag op 21 juni.

Van oudsher werden er op diverse tijden in het jaar vuren ontstoken om de boze geesten te verdrijven. Daarom werden de vuren ook op de avond voor de 24e juni aangestoken.
De brandstapel werd meestal een hoge plaats in het landschap gemaakt. Maar ook het strand was populair, zoals te zien is op een schilderij van Krøyer.
Dit schilderij "Sct. Hansblus på Skagens Strand” uit 1903 hangt in het museum van Skagen. De schilder en dichter Holger Drachmann, de schrijver van de 'Midsommervise', staat ook afgebeeld op dit schilderij (plaatje rechts).

Rond 1920-1930 werd in Denemarken de heksenverbranding toegevoegd. Er werd een pop gemaakt die een heks moest voorstellen. De pop werd op de brandstapel gezet en mee verbrand. De pop symboliseert het kwaad.  Dit gebruik is vermoedelijk door Duitse arbeiders in Denemarken ingevoerd. 

Vandaag de dag wordt Sankt Hans Aften nog steeds gevierd met vuur en gezang.

terug naar boven

Noorwegen

In Noorwegen wordt Midzomer Sankthansaften of Jonsok genoemd en het wordt gevierd op de avond van 23 juni.
Op de meeste plaatsen in Noorwegen wordt het hoogtepunt van de festiviteiten gevormd door het ontsteken van vreugdevuren. In sommige delen van Noorwegen komen daar nog het gebruik van massale schijnhuwelijken bij van zowel volwassenen als kinderen.

terug naar boven

Zweden

In Zweden worden Midsommarafton en Midsommardagen gevierd tussen 19 juni tot 25 juni. Het zijn er de belangrijkste feestdagen van het jaar. In Zweden is het traditie dat er een meiboom (of midsommarstången in het Zweeds) wordt geplant. Daarbij wordt veel gedronken en traditioneel haring gegeten. Jonge meisjes plukken bloemen om ze onder hun hoofdkussen te leggen in de hoop op mooie dromen over hun toekomstige echtgenoot. Huizen versieren met groen werd geacht geluk te brengen voor de bewoners.
Voor veel Zweden is deze feestdag een dag van feesten en de start van de zomer. De mensen verlaten de steden en trekken massaal naar het platteland, dikwijls naar een buitenverblijf, om te vieren.

Hoe maak ik de bloemenkransjes en welke bloemen zijn er hiervoor in Zweden?
Klik op het plaatje:

Het onderstaand YouTube filmpje geeft beelden van het midzomer feest in Orsa en van een midzomer hoogmis in Svärdsjö.

Andere belangrijke feesten

Sami National Dag

Lapland:
Sinds 1993 wordt jaarlijks op 6 februari de 'Nationale Dag van de Sami' (Sami National Day / Sámi Álbmotbeaivi) gevierd. Deze dag is ter herinnering aan het eerste congres van de Sami op 6 februari 1917 in Trondheim (Noorwegen).

De Sami bezitten tegenwoordig in zowel Noorwegen, Zweden als Finland een eigen parlement, het Sameting, dat bij de nationale overheden van de staten waaronder Lapland ressorteert, inspraak heeft in zaken die de Sami en hun woongebied betreffen.

Deze Sami National Dag valt altijd samen met de traditionele jaarmarkt in Jokkmokk, die al meer dan 400 jaar gehouden wordt.

terug naar boven

Jaarmarkt Jokkmokk

Lapland:
In Jokkmokk wordt de traditionele jaarmarkt altijd in het eerste weekend van februari gehouden. Dat is al 415 jaar het geval (2021).
In hartje winter komen Sámi vanuit heel de regio samen om te handelen, feest te vieren en te vergaderen.

De start van de Jokkmokk jaarmarkt is op woensdag en de opening op donderdag. Na zondag is alles weer voorbij en keert de rust terug.
De inwoners van Jokkmokk zijn dan blij met de zon en het licht na de donkere lange koude wintertijd.

terug naar boven

Sankta Lucia

Zweden:
Een Zweeds lichtfeest, dat op 13 december, de naamdag van Sint Lucia, wordt gevierd.

De traditie is ontstaan in de middeleeuwen en heeft zich in de 20e eeuw van Västergötland naar de rest van Zweden en naburige landen verspreid.
In Zweden markeert het Luciafeest nu het begin van de kerstperiode. In vroegere tijden kwam de dertiende december overeen met de midwinternacht. Door kalenderwijzigingen in de loop van de eeuwen is het moment van de kortste dag op de kalender verschoven.

De traditie in Zweden is dat er vroeg in de morgen meisjes in witte kleding en met kaarsjes op hun hoofd het gezin en ouderen wekken en eten brengen. Daar worden dan ook speciale Lucialiedjes bij gezongen. Ook is het traditie dat elk dorp jaarlijks een eigen 'Lucia' kiest. Tijdens het Luciafeest worden er vaak lussekatter (gele saffraanbroodjes) gegeten.
Behalve in Zweden wordt het Luciafeest ook in Noorwegen, Denemarken, Finland en IJsland gevierd.

terug naar boven

Sveriges Nationaldag - Svenska Flaggans dag

Zweden:
6 juni heette eerst de Dag van Gustav Vasa, daarna Dag van de Zweedse vlag en nu is 6 juni de Nationale feestdag van Zweden.

Tijdens de 19e eeuw begon men langerzamerhand 6 juni als nationale herdenkingsdag te beschouwen. De dag werd gevierd ter nagedachtenis van 6 juni 1523, toen Gustav Vasa de Personele Unie met Denemarken afbrak en koning van de zelfstandige staat Zweden werd.
Sinds 1916 wordt 6 juni als Dag van de Zweedse vlag gevierd. Sinds 2005 is 6 juni een officiële nationale feestdag.

terug naar boven

Norges Nasjonaldag

Noorwegen:
De nationale feestdag van Noorwegen

Op 17 mei viert geheel Noorwegen met kinderoptochten en andere festiviteiten de dag dat het land een eigen grondwet kreeg.
Nadat Noorwegen bijna 400 jaar onder Deense heerschappij had gestaan, kreeg het land in 1814 een eigen grondwet om vervolgens deel te gaan uitmaken van een Unie met Zweden, die tot 1905 duurde. Met deze unie werden Noorwegen en Zweden verenigd onder één koning in een personele unie.

Noorwegen werd een monarchie met erfopvolging en beperkte bevoegdheden, waarbij de koning zijn autoriteit door zijn manier van regeren moest bewijzen, terwijl het parlement (Storting) geld zou toewijzen en wetten zou maken. In die tijd was de Noorse grondwet de meest vooruitstrevende van Europa.

17 mei vormen de vrolijk gekleurde optochten van kinderen met hun banieren, vlaggen en muziekkorpsen de boventoon. Het is het feest van de lente, van de kleinste uithoek tot de hoofdstad Oslo, waar de koninklijke familie vanaf het balkon van het paleis de passerende optocht toewuift.

Iets heel anders wat deze dag ook zo uniek maakt, zijn de folkloristische kledij en de nationale klederdrachten die de laatste jaren door steeds meer mensen worden gedragen.

terug naar boven

Finland - Onafhankelijksheidsdag

Op 6 december 2017 was Finland 100 jaar zelfstandig.

Na de Russische Oktober Revolutie riep het Finse parlement op 6 december 1917 de onafhankelijkheid uit. Deze onafhankelijkheid werd formeel door de Sovjet-Unie erkend in 1920 met het sluiten van een vredesverdrag tussen beide landen. 

Finland maakte vanaf 1323 deel uit van het Zweedse Rijk tot het door Rusland werd bezet in 1809, gevolgd door inlijving in het Russische Rijk. Een Finse emancipatiebeweging bewerkstelligde, na lange strijd, in 1906 een eigen parlement en algemeen kiesrecht. Finland was daarmee het eerste land in Europa waar vrouwen algemeen en enkelvoudig kiesrecht kregen. Het was bovendien het eerste land ter wereld waar vrouwen verkiesbaar konden worden gesteld. 

Na de Russische Revolutie riep het parlement de onafhankelijkheid uit. Deze onafhankelijkheid werd formeel door de Sovjet-Unie erkend in 1920 met het sluiten van een vredesverdrag tussen beide landen. De buurman in het oosten bleef ook na de onafhankelijkheid een belangrijk stempel drukken op de Finse geschiedenis. In 1939 viel de Sovjet-Unie Finland binnen, wat voor de Finnen aanleiding was om in de Tweede Wereldoorlog partij te kiezen voor Nazi-Duitsland. Finland sloeg de aanval van1939 met succes af. De Fins-Russische strijd laaide tussen 1941 en 1944 weer op. Uiteindelijk werd deze beslecht met een wapenstilstand tussen beide landen in 1944, een wapenstilstand die Finland meer dan 10% van haar vooroorlogse grondgebied kostte, waaronder Karelië. 

Na de oorlog was het belangrijkste streven op buitenlands politiek terrein het te vriend houden van de grote buur de Sovjet-Unie. Tijdens de Koude Oorlog was Finland neutraal. Finland ontwikkelde zich tot een centrum voor ontspanning tussen Oost en West. In 1975 werd te Helsinki de Conferentie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (CVSE) gehouden. Na de Koude Oorlog heeft Finland zich in toenemende mate op het Westen gericht. Op 1 januari 1995 trad het land tegelijkertijd met Zweden en Oostenrijk toe tot de EU. 

Finland is een parlementaire republiek. De wetgevende macht is in handen van het parlement en de president van de republiek. Het Parlement omvat één kamer, Eduskunta. De 200 leden worden, via algemeen kiesrecht, direct gekozen voor een periode van vier jaar. 

De president, het Staatshoofd, dat direct door de bevolking wordt gekozen voor een periode van 6 jaar, neemt een positie in die in verschillende opzichten vergelijkbaar is met die in een land met een presidentieel stelsel. De wetgevende macht is in handen van het parlement en de President van de republiek. De uitvoerende macht deelt de President met de regering, bestaande uit de premier en de ministers. De laatste decennia zijn enkele beperkingen opgelegd aan de bevoegd heden van de President.

De bevoegdheden van de President omvatten thans voornamelijk het toezicht op het Finse buitenlands- en veiligheids beleid, het opperbevel der strijdkrachten en het uitvaardigen van wetten en decreten. Met het afnemen van de macht van de President is het politieke zwaartepunt steeds meer bij het parlement en de regering komen te liggen. Het lidmaatschap van de Europese Unie heeft bijgedragen aan deze trend. Nu de positie van het parlement de afgelopen jaren is versterkt ten opzichte van de president gaan in het parlement steeds meer stemmen op de functie van de president tot een louter ceremonieel karakter terug te brengen.

terug naar boven